Gruntowa vs powietrzna pompa ciepła — co lepiej sprawdzi się w warunkach klimatycznych Podlasia?
Podlasie to region o wyjątkowo zróżnicowanym klimacie — zimy potrafią być mroźne i długie, a lata coraz cieplejsze. W takich warunkach wybór odpowiedniego systemu ogrzewania ma kluczowe znaczenie dla komfortu i kosztów eksploatacji domu. Coraz więcej mieszkańców Białegostoku i okolic zastanawia się, która pompa ciepła lepiej sprawdzi się w naszym regionie — gruntowa czy powietrzna?
Przyjrzyjmy się obu rozwiązaniom z perspektywy klimatu Podlasia.
Jak działają pompy ciepła?
Zarówno pompy gruntowe, jak i powietrzne działają na tej samej zasadzie — pobierają energię z otoczenia (ziemi lub powietrza) i przekazują ją do instalacji grzewczej w domu.
Różnica tkwi w źródle dolnym:
• Gruntowa pompa ciepła wykorzystuje ciepło zmagazynowane w ziemi (z wymiennika poziomego lub pionowego).
• Powietrzna pompa ciepła pobiera energię z powietrza zewnętrznego.
Klimat Podlasia – wyzwanie dla pomp ciepła
Podlasie to region, gdzie zimą często notuje się temperatury poniżej –15 °C, a czasem nawet –25 °C. To oznacza, że pompa musi działać efektywnie w niskich temperaturach.
W takich warunkach:
• grunt utrzymuje stosunkowo stałą temperaturę przez cały rok (ok. +5 °C),
• powietrze może się wychładzać do ekstremalnych wartości, co wpływa na efektywność pompy powietrznej.
Porównanie: gruntowa vs powietrzna pompa ciepła
Dzięki systemowi rekuperacji nie trzeba otwierać okien, co pozwala na utrzymanie stałej temperatury i ciszy w pomieszczeniach. To ogromna zaleta zwłaszcza zimą, gdy otwieranie okien na dłużej powoduje wychłodzenie wnętrza.
Cecha |
Gruntowa pompa ciepła |
Powietrzna pompa ciepła |
Źródło ciepła |
Stała temperatura gruntu |
Zmienna temperatura powietrza |
Sprawność zimą |
Bardzo wysoka |
Niższa przy dużych mrozach |
Koszty instalacji |
Wysokie (od 60 000 zł) |
Niższe (od 28 000 zł) |
Koszty eksploatacji |
Niższe w długim okresie |
Nieco wyższe w zimie |
Montaż |
Wymaga odwiertów lub dużej działki |
Montaż prosty, szybki |
Hałas |
Cicha praca |
Jednostka zewnętrzna generuje hałas |
Trwałość |
20–25 lat |
10–15 lat |
Serwis i dostępność części |
Mniej serwisów lokalnych |
Bardzo szeroka dostępność |
Jak pompy radzą sobie zimą w Podlaskiem?
• Gruntowa pompa ciepła utrzymuje stabilną wydajność nawet przy ekstremalnych mrozach. Temperatura gruntu jest niezależna od pogody, dlatego system działa bez wsparcia grzałek.
• Powietrzna pompa ciepła przy –15 °C nadal pracuje, ale jej sprawność spada, przez co zużywa więcej prądu. Często włącza się wtedy grzałka elektryczna, co zwiększa rachunki.
Przykład: przy temperaturze –20 °C, powietrzna pompa ciepła może potrzebować o 30–40 % więcej energii elektrycznej niż przy 0 °C.
Opłacalność w regionie Podlasia
W chłodnym klimacie gruntowa pompa ciepła ma przewagę w długiej perspektywie — choć kosztuje więcej na początku, to zwraca się po 6–9 latach użytkowania. Powietrzna pompa ciepła ma natomiast niższy koszt wejścia, co czyni ją atrakcyjną, jeśli planujesz modernizację lub masz ograniczony budżet. Warto też pamiętać o dofinansowaniach z programu „Czyste Powietrze”, które mogą znacząco obniżyć koszt inwestycji (nawet o 30–45%).
A może pompa ciepła + fotowoltaika?
Coraz więcej właścicieli domów w Podlaskiem decyduje się na połączenie pompy ciepła z instalacją PV.
To rozwiązanie pozwala:
• zasilać pompę darmową energią słoneczną,
• ograniczyć rachunki praktycznie do zera,
• zwiększyć niezależność energetyczną.
Wnioski – co wybrać na Podlasiu?
• Jeśli budujesz nowy dom lub planujesz inwestycję na lata – gruntowa pompa ciepła to najlepszy wybór dla klimatu Podlasia.
• Jeśli modernizujesz istniejący dom lub szukasz szybkiego zwrotu inwestycji – wybierz pompę powietrzną (najlepiej z funkcją pracy do –25 °C).
• W obu przypadkach warto dobrać moc urządzenia do zapotrzebowania cieplnego budynku i rozważyć integrację z fotowoltaiką.
Podsumowanie
Zarówno gruntowe, jak i powietrzne pompy ciepła sprawdzą się w Podlaskiem — kluczowe jest dobranie rozwiązania do budynku, budżetu i lokalnych warunków gruntu. Jeśli chcesz dowiedzieć się, jaka pompa będzie najbardziej efektywna dla Twojego domu w Białymstoku lub okolicach, skonsultuj się z Nami.